HISTORIA FILII W BACHOWICACH

Biblioteka w Bachowicach została założona w lutym 1966 r. jako Filia Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Wadowicach i podlegała Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Spytkowicach. Wiejska Biblioteka Publiczna w Bachowicach rozpoczęła działalność oraz systematyczne wypożyczanie od 1 czerwca tegoż roku. Lokal biblioteki mieścił się w budynku byłej Szkoły Rolniczej i zajmował 1 izbę o powierzchni 9 x 6 m. Kierownikiem placówki była Maria Warzecha, pracownik Wydziału Oświaty i Kultury Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Wadowicach. Wówczas biblioteka wyposażona była w 4 regały na książki, 1 kasetę katalogową, 7 stolików i 28 krzeseł oraz szafę na dokumentację. Posiadała dwa katalogi - alfabetyczny i działowy. W dniu 29 września 1966 r. w bibliotece zarejestrowanych było 101 czytelników, zaś księgozbiór liczył 383 woluminy. Biblioteka prowadziła różne formy pracy z czytelnikiem: dyskusje nad książką oraz wyświetlanie filmów dla dzieci.

W roku 1968 do biblioteki zapisanych było 302 czytelników. W 1969 roku kierownikiem została Stanisława Warzecha, pracująca również w niepełnym wymiarze godzin. Lokal, jak pisze kierownik działu PiMBP w Wadowicach Eulalia Dziedzic w sprawozdaniu z wyjazdu służbowego, urządzony był estetycznie. Liczba czytelników w dniu lustracji wynosiła 232 osoby a księga inwentarzowa liczyła 1579 pozycji.

We wrześniu 1970 r. biblioteka nadal nie posiadała czytelni a lokal pilnie wymagał remontu, za to wyposażona była w bilard i 2 gry stolikowe. Placówka czynna była wówczas 3 razy w tygodniu i liczyła 336 czytelników (na koniec roku - 360), a liczba wypożyczeń wynosiła 5403 woluminy. W okresie jesienno-zimowym przy bibliotece działał zespół czytelniczy.

W 1971 r. Wiejska Biblioteka Publiczna w Bachowicach mieściła się już w budynku prywatnym, gdzie zajmowała jednoizbowe pomieszczenie. Placówka finansowana była całkowicie przez Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Spytkowicach. Księgozbiór biblioteki obejmował ponad 2000 woluminów. Jej kierownikiem była nauczycielka tutejszej Szkoły Podstawowej - Józefa Ptak, z której inicjatywy w tym samym roku powstał punkt biblioteczny w Klubie Rolnika, działający co najmniej 2 lata. Kierownikiem punktu był Edward Balonek.

W roku następnym WBP w Bachowicach zlokalizowana była w budynku wiejskim należącym do Państwowego Funduszu Ziemi, w dość dużej odległości od centrum wsi. Na terenie Bachowic budowany był wówczas Wiejski Dom Strażaka, w którym spodziewano się dostać dwuizbowe pomieszczenie dla biblioteki, tak jednak, jak pokazuje historia, się nie stało. Ze względu na rozległość wsi, w Bachowicach działała nadal Filia i punkt biblioteczny w Klubie Rolnika. Kierownikiem punktu liczącego 103 egzemplarze i posiadającego 85 czytelników, była w 1972 r. Wiktoria Przystał.

W 1973 r. Wiejska Biblioteka Publiczna mieściła się w budynku prywatnym u A. Bochenek, gdzie zajmowała jedno pomieszczenie o powierzchni 45 m2. Pomieszczenie było zawilgocone i zagrzybione, a ogrzewanie piecem kaflowym niewystarczające. Nadal planowano przeniesienie do nowo wybudowanego Domu Strażaka. Kierownikiem placówki do 1975 r. była ponownie Maria Warzecha. Pomimo złych warunków lokalowych, zorganizowano wraz z Powiatową i Miejską Biblioteką Publiczną w Wadowicach, wieczornicę literacką z okazji 500 rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika, w której uczestniczyło 50 czytelników oraz spotkanie literackie z młodym poetą Wiesławem Bieniaszem.

Biblioteka od maja 1976 r. do końca sierpnia 1983 r. ponownie mieściła się w domu prywatnym - w lokalu o powierzchni 16 m2, a stanowisko kierownika Filii i młodszego bibliotekarza objęła Maria Szewczyk, pracująca w wymiarze 1 etatu. Wyposażenie placówki stanowiło 7 regałów bibliotecznych, 2 stoliki, 7 krzeseł, biurko, 2 skrzynki katalogowe, rzutnik i bilard stołowy. Stan księgozbioru wynosił 3449 woluminów książek, brakowało nowej literatury dla dzieci i młodzieży, literatury pięknej dla dorosłych oraz encyklopedii. W tym czasie Biblioteka sporządzała gazetki, wystawki książek i organizowała konkursy literackie oraz czytanie bajek dla dzieci. Dużą liczbą imprez czytelniczych wyróżnił się szczególnie rok 1977, w którym m. in. odbyła się wystawa i kiermasz książek w Klubie przy frekwencji ok. 200 osób, przeprowadzono konkurs na temat twórczości Henryka Sienkiewicza z udziałem 50 osób oraz spotkanie z księgarzem, w którym uczestniczyło ponad 100 osób. Niestety, tak wysokich wartości nie można stwierdzić w tym okresie, jeśli chodzi o liczbę zarejestrowanych czytelników (np. 182 - 1976 r., 153 - 1978 r.) czy ilość wypożyczeń (odpowiednio 1118 i 880). Statystyki te uległy znacznej poprawie z początkiem lat osiemdziesiątych, systematycznie wzrastała też liczba księgozbioru.

Lata 1976-1983 to czas działania również Punktu bibliotecznego na Kaniowie, prowadzonego przez Andrzeja Książka. Punkt otrzymał 1 regał zamykany z Gminnej Biblioteki Publicznej w Spytkowicach oraz stoliki i krzesła z Bachowic, a także 75 tomów książek.

W 1983 r. księgozbiór Filii w Bachowicach (ok. 5 tys. woluminów) spotkała kolejna przeprowadzka, tym razem do nowo wybudowanego domu Stanisława Charnasa, gdzie zajmował 1 pomieszczenie o powierzchni 32 m2. Placówka wyposażona była w 14 szt. regałów, 8 szt. skrzynek katalogowych, biurko, stolik okolicznościowy, 19 krzeseł. W nowym, większym lokalu zaistniała możliwość udostępniania czytelnikom czasopism na miejscu. Od września 1983 r. do marca 1984 r. pracownikami Filii - zatrudnionymi w kilkugodzinnym wymiarze czasu pracy na stanowiskach młodszych bibliotekarzy - były: Barbara Folga - pełniąca obowiązki kierownika Filii oraz Kazimiera Świdergał.

Następne lata to stopniowy wzrost liczby woluminów i kolejne zmiany personalne w obsadzie pracowniczej. Od kwietnia 1984 r. do lipca 1985 r. bibliotekę prowadziła Stanisława Szarek, a po niej - od sierpnia 1985 r. do września 1991 r. - kierownikiem Filii została starszy bibliotekarz Alicja Hojdała. Od października 1985 r. zaczęła działać czytelnia na 15 miejsc, udostępniająca zbiory prezencyjnie, zarówno książki, jak i czasopisma. Lata 1985-86 charakteryzują się bardzo wysokim wzrostem w liczbie zarejestrowanych czytelników (300 w roku 1985, 335 w 1986 r.), liczbie wypożyczeń (ponad 6 tys. rocznie) oraz liczbie odwiedzin (ponad 2 tys. osób rocznie). Wysokie wskaźniki czytelnictwa zanotowano również w latach 1987-1990.

Okres 1985-1990, to czas prężnej działalności Filii w Bachowicach z licznymi imprezami czytelniczymi. Biblioteka organizowała w tym okresie: konkursy literackie, konkursy wiedzy, audycje muzyczne, wyświetlanie slajdów, wieczory bajek, czytanie wierszy, baśni i legend, konkursy plastyczne, dyskusje nad książką, wycieczki uczniów do biblioteki, lekcje biblioteczne, inscenizacje teatrzyku kukiełkowego i inne występy artystyczne dzieci (Zespół teatralny "Plastuś"), plakaty, gazetki rocznicowe i tematyczne oraz wystawki książek. W latach tych dokonano w bibliotece reklasyfikacji zbiorów zgodnie z nową normą, księgozbiór uporządkowano wg działów tematycznych, uzupełniono katalogi alfabetyczny i rzeczowy, założono katalog działowy dla dzieci i młodzieży oraz tytułowy literatury pięknej dla dzieci i młodzieży, sporządzono zakładki na półki i napisy kierujące czytelnika do szukanej literatury. Należy przy tym zaznaczyć, że obsada placówki nadal była jednoosobowa, w pół etatowym wymiarze godzin.

Rok 1991 okazał się dość trudnym dla działalności Biblioteki - w sierpniu kolejne przenosiny, tym razem do sali o powierzchni 48 m2 w budynku Szkoły Podstawowej w Bachowicach, przejęcie zbiorów ze zlikwidowanej Filii w Przewozie, inwentaryzacja zbiorów przy uszczuplonym zatrudnieniu bibliotekarzy - to wszystko wpłynęło na spadek wskaźników czytelnictwa. Nowym kierownikiem Filii został Władysław Kolasa. W 1992 roku zarejestrowano 420 czytelników, a liczba udostępnionych w wypożyczalni i czytelni książek przekroczyła 10 tys. woluminów. W 1993 r. zanotowano wysokie liczby odwiedzin (4878) i wypożyczeń (12216). W tym czasie nie prowadzono tak bogatej działalności kulturalno-oświatowej. W latach dziewięćdziesiątych zanotowano najwyższe wskaźniki czytelnictwa w historii Biblioteki. GBP w Spytkowicach dokonywała dla Filii systematycznych zakupów nowości wydawniczych i prenumeraty czasopism.

Od czerwca 1999 roku obowiązki bibliotekarza i funkcję kierownika Filii w Bachowicach przejęła mgr Małgorzata Dębska. Na koniec tegoż roku stan księgozbioru wyniósł blisko 14.000 egzemplarzy.

Początek nowego wieku to wciąż bardzo wysokie wartości wskaźników zaangażowania czytelniczego wsi Bachowice. Liczba rejestrowanych czytelników blisko pół tys. (przy liczbie mieszkańców 2 tys.), w roku 2002 osiągnęła wartość 503, liczba odwiedzin co roku ponad 4 tys., liczba udostępnionych zbiorów ponad 8,9 tys. rocznie. Zanotowano również wysokie wskaźniki udostępniania prezencyjnego - 12 miejsc w czytelni. W 2004 r. odnowiono pomieszczenie biblioteczne przy okazji wzmacniania stropu: wymieniono instalację elektryczną i okna, pomalowano ściany, regały ułożono tak, aby pomieścić 15.000 książek. Dokończono oprawę księgozbioru w folię, poddano kolejnej reklasyfikacji zgodnie z nowymi zasadami Uniwersalnej Klasyfikacji Dziesiętnej. Od 2001 r. prowadzono systematyczną selekcję zbiorów zdezaktualizowanych, zniszczonych. Równocześnie rosła liczba kupowanych do Filii nowości wydawniczych i prenumerowanych czasopism. Biblioteka ponownie organizowała zajęcia dla dzieci i młodzieży, zwłaszcza w czasie ferii zimowych i wakacji letnich: konkursy wiedzy i plastyczne, wyświetlanie i czytanie bajek, gry i zabawy, inscenizacje wierszy i bajek, wystawki rocznicowe oraz tematyczne książek i czasopism, a w czasie nauki szkolnej - lekcje biblioteczne dla uczniów i wycieczki przedszkolaków do biblioteki. Działalność ta prowadzona jest do dnia dzisiejszego. W kwietniu 2007 r. odbyło się spotkanie z autorem książek dla dzieci Wiesławem Drabikiem.

W latach 2000-2009 GBP w Spytkowicach dokonywała dla Filii w Bachowicach systematycznych zakupów księgozbioru (średnio 500 tytułów rocznie) oraz prenumeraty czasopism (15 tytułów). Od 2005 r. zaczęto gromadzić dokumenty elektroniczne - filmowe wersje lektur szkolnych. Od 2006 r. Biblioteka posiada 194 roczniki oprawne. Są to Monitory Polskie i Dzienniki Ustaw z lat 1970-2004. Filia w Bachowicach gromadzi także informacje dotyczące wsi Bachowice i dokumenty życia społecznego mieszkańców.

Biblioteka starając się dążyć za duchem czasu, została również wyposażona w sprzęt komputerowy. W 2007 r. zakupiono 2 komputery, z czego 1 udostępniono czytelnikom, którzy mogą bezpłatnie korzystać z Internetu, programów multimedialnych oraz z bazy obowiązujących i archiwalnych aktów prawnych - dzięki uczestnictwu GBP w Spytkowicach w "Akcji Upowszechniania Znajomości Prawa - Prawo w Bibliotece. W 2009 r. oddano użytkownikom do dyspozycji drugi komputer, a na koniec tegoż roku zanotowano prawie tysiąc odwiedzin w czytelni internetowej. Od 2008 r. trwają prace nad tworzeniem w programie LIBRA 2000 katalogu elektronicznego Filii. Do końca 2009 r. wprowadzono 26% zasobów księgozbioru.

W dniu 31.12.2009 r. stan zbiorów Filii w Bachowicach wynosił ogółem: 17.380 woluminów o wartości 103.190,25 zł., w tym: księgozbiór - 17.161 woluminów, roczniki czasopism - 194 woluminy, zbiory elektroniczne - 25. Zarejestrowano 414 czytelników, którzy odwiedzili bibliotekę 4.454 razy w ciągu roku, wypożyczając 9.689 zbiorów.